عیار سنجی طلا چیست؟ برای عیار سنجی چه کار کنیم؟

عیار سنجی طلا سبب می شود تا درجه خلوص آن مشخص گردد. همانطور که می دانید، طلا از جمله فلز های گرانبها موجود در جهان شناخته می شود. از همین رو هر گرم از این فلز از اهمیت و ارزش بسیار بالایی برخوردار است. علاوه بر این میزان خلوص طلا در قیمت نهایی آن بسیار موثر است. این میزان خلوص با استفاده از تکنیک ها و روش های متفاوتی ارزیابی می شود که هر کدام ویژگی های مخصوص به خود را دارا هستند. در ادامه به بیان روش های عیار سنجی طلا خواهیم پرداخت.

عیار طلا چیست؟

پیش از آنکه به بیان روش های عیار سنجی طلا بپردازیم، بهتر است در وهله اول با مفهوم عیار بیشتر آشنا شویم. به طور کلی عیار طلا به معنای درجه خلوص این فلز است‌. به طور کلی طلا از جمله فلزات نرم موجود در جهان است. این فلز تحت تاثیر نیرو های خارجی استحکامی از خود نشان نداده و به راحتی خم می شود. به همین دلیل عموما این فلز گرانبها به صورت آلیاژ تولید می شود تا به این ترتیب استحکام آن افزایش پیدا کند. عموما اضافه کردن فلزات دیگر به نحوی انجام می پذیرد که ضمن افزایش استحکام و قابلیت چکش خواری طلا، رنگ و شکل ظاهری طلا را نیز حفظ کند.

بر اساس آنچه که گفته شد، عیار طلا در واقع میزان طلای موجود در آلیاژ طلای مربوطه را عنوان می کند. برای بیان عیار طلا عموما اعداد استانداردی استفاده می شود. به طور مثال عدد ۱۰۰۰ یا ۹۹۹ که عموما مربوط به طلای ۲۴ است، بیانگر آن است که در هر یو کیلوگرم طلا ۱۰۰۰ یا ۹۹۹ گرم آن فلز طلا است. برای طلای ۱۸ عیار، این عدد ۷۵۰ خواهد بود. ۷۵۰ به این معناست که حدود ۷۵ درصد از طلای مورد نظر دارای طلای خالص است و ۲۵ درصد آن را فلزات دیگر به منظور افزایش استحکام شامل می شود. در حال حاضر در ایران استفاده از طلای ۲۴ عیار مرسوم نیست. چرا که این طلا از استحکام پایینی برخوردار است. عموما در ایران طلای ۱۸ عیار خرید و فروش می شود.

آلیاژ های طلا

برای عیار سنجی طلا باید در گام اول با آلیاژ های تشکیل دهنده طلا بیشتر آشنا شوید. همانطور که در بالا به آن اشاره شد، طلا خارج شده از معادن بسیار نرم بوده و استحکام کافی ندارد. از همین رو این فلز با فلزات دیگر ترکیب می شود تا به این ترتیب استحکام آن افزایش پیدا کند. یکی از این فلزات، فلز مس است. مس با توجه به فراوانی، رنگ و قیمت مناسبی که دارد به عنوان مناسب ترین آلیاژ در ساختار طلا به شمار می رود. به طور کلی به کارگیری فلز مس در ساختار طلا سبب می شود تا درجه خلوص آن به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند. علاوه بر مس از فلزات دیگر مانند رودیوم، نقره و پلاتین نیز برای افزایش استحکام طلا استفاده می شود.

انواع روش های عیار سنجی طلا

به طور کلی روش های مختلفی برای عیار سنجی طلا وجود دارد. هر یک از این روش ها مزایای مخصوص به خود را دارد. برخی از این روش ها از دقت بالایی برخوردار بوده و برخی دیگر دقت کمتری دارند. از جمله روش های سنجش عیار طلا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عیار سنجی طلا با سنگ محک

از جمله روش های مرسوم عیار سنجی طلا می توان به سنگ محک اشاره کرد. به طور کلی این روش جزء قدیمی ترین روش های سنجش طلا است. عموما در این روش سنگی از جنس سیلیس و کوارتز استفاده می شود. این سنگ عموما به رنگ سیاه است. این روش تا حدی روشی تقریبی بوده و از تماس فلز مورد نظر با سنگ محک انجام می پذیرد. به این ترتیب برای سنجش فلز مورد نظر سنگ فلز چندین بار روی سنگ محک کشیده می شود تا زمانی که ردی از آن بر روی سنگ باقی بماند.

در گام بعدی برای سنجش عیار طلا بر روی رد باقی مانده روی سنگ محک اسید نیتریک و تیزاب سلطانی ریخته می شود. با ریخته شدن این مواد روی رد باقی مانده سه حالت مختلف پیش میاید که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

⦁ حذف شدن رد فلز: در صورتی که رد فلز پاک شود، فلز مربوطه طلا نخواهد بود.
⦁ کم رنگ شدن رد طلا: در صورتی که رد فلز بر روی سنگ محک کمرنگ شود، فلز مورد نظر طلایی با عیار پایین تر خواهد بود.
⦁ عدم تغییر در رد سنگ محک: در این صورت فلز مورد نظر طلا بوده و عیار آن با عیار تیزاب یکی خواهد بود.

سنجش عیار طلا با روش کوپلاسیون

از دیگر روش های عیار سنجی طلا می توان به روش کوپلاسیون اشاره کرد. این روش تا حد زیادی دقیق تر از روش سنگ محک بوده و از همین رو بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش ابتدا وزن فلز مربوطه اندازه گیری می شود. سپس این فلز به همراه سرب درون بوته هایی تحت عنوان کوپل ریخته می شوند. با حرارت دهی به این بوته فلزات موجود در آن ها ذوب می شود.

به این ترتیب ناخالصی های موجود در طلا به همراه سرب به بدنه کوپل می چسبند. با اضافه کردن مقداری اسید به درون کوپل ها ناخالصی ها حل شده و فقط طلا باقی می ماند. در گام بعد وزن طلای باقیمانده اندازه گیری می شود. به این ترتیب در صورتی که وزن طلا تغییر نکند، طلای مورد نظر عیار بالا بوده و در صورت تغییر در وزن با انجام نسبت وزن ها درصد خلوص طلا به دست خواهد آمد.

عیار سنجی طلا با XRF

از دیگر روش های عیار سنجی طلا می توان به استفاده از XRF اشاره کرد. عموما این روش در مقایسه با روش های دیگر از از دقت بسیار بالاتری برخوردار است. به طور کلی در دستگاه XRF عموما از اشعه ایکس برای سنجش ناخالصی های موجود در ساختار طلا استفاده می شود. به این ترتیب فلز مورد نظر درون دستگاه قرار داده می شود. در این حالت دستگاه پرتوهای اشعه X را به سطح فلز می تاباند. از هر آنجایی که طول موج و فرکانس بازتابش شده از هر ماده با یکدیگر تفاوت هایی دارد، این دستگاه خروجی های مختلفی را به شما خواهد داد. به این ترتیب در صورتی که فلز مورد نظر دارای ترکیب های مختلفی باشد، به راحتی از روی طول موج های برگشت داده شده قابل تشخیص خواهد بود.

استفاده از اسید و سنجش عیار طلا

از دیگر روش های عیار سنجی طلا استفاده از اسید است. این روش جزء تست های مخرب به شما. می رود و از همین رو کمتر از این روش استفاده می شود. در این روش مقداری اسید بر روی فلز مورد نظر ریخته می شود. اگر فلز واکنشی از خود نشان نداد، عیار آن بالاتر از ۱۸ خواهد بود. در غیر این صورت عیار آن کمتر است.

عیار سنجی طلا به کد انگ

از دیگر مواردی که می تواند تا حد قابل توجهی به عیار سنجی طلا کمک کند، می توان به کد انگ اشاره کرد. عموما روی طلا های ساخته شده همواره کدی نوشته شده است. این کد که تحت عنوان انگ نیز شناخته می شود از یک حرف انگلیسی K و یک عدد تشکیل شده است. به طور مثال در صورتی که روی زیور آلات مورد نظر کد K18 حک شده باشد به این معنا است که طلای مورد نظر ۱۸ عیار است. البته این احتمال وجود دارد که به جای این عبارت درصد خلوص طلای مورد نظر درج شده باشد. به طور مثال عدد 750 نشان دهنده طلای 18 عیار است.

بهترین راه خرید و فروش طلا

حال که با عیار سنجی طلا آشنا شدید، بهتر است بدانید که بهترین بازار سرمایه گذاری در ایران , خرید طلای آب شده است. پلتفرم گرم اولین پلتفرمی است که در زمینه خرید و فروش طلای آب شده گام برداشته است. این پلتفرم با حذف واسطه ها و ایجاد ارتباط بین فروشنده و خریدار توانسته ضمن افزایش قدرت نقدینگی طلا، کارمزد را نیز کاهش دهد. لازم به ذکر است که پلتفرم گرم دارای مجوزهای لازم از صنف طلا و جواهر همچنین به عنوان نخستین سامانه معاملات طلای آنلاین دارای مجوز فعالیت مجازی از سوی اتحادیه کسب و کارهای مجازی که در بخش مجوزها در دسترس عموم قرار گرفته است.